Beynimizi Olumlu Şeylere Odaklanmaya Alıştırabilir miyiz?

Beynimiz, nelerin yanlış veya olumsuz olduğuna öylesine yoğun odaklanmıştır ki, aksi yönü pek umursamaz. Nelerin yolunda gittiğine, hayatımızda ne gibi olumlu şeyler olduğuna pek odaklanmaz. Evet bazen kötü şeylere odaklanmak işlevseldir, yanlışlarımızdan bir şeyler öğrenir ve aynı hatayı tekrarlamaktan kaçınırız; ama ne yazık ki insanlar, iyiden çok kötüye odaklanma eğilimindedir. Daha kötüsü, bu olumsuza odaklanma durumu bizde kaygı ve depresyon yaratır. Bunu engellemenin bir yolu, nelerin yolunda gittiğine ve onlardan zevk almaya odaklanmak için bilinçli bir çaba sarfetmektir.

Bazı evrimsel nedenlerden ötürü, çoğumuz olumluyu fark etmede, olumsuzu fark etmde olduğumuz kadar başarılı değilizdir. Kötü günler için hazırlık yapması gerekirken, tüm zamanını güneşin ve güzel şeylerin tadını çıkarmakla harcayan atalarımız, buzul çağı geldiğinde hayatta kalamamıştır. Bu gibi nedenlerden ötürü, beynimiz otomatik olarak kötüye odaklanır ki hayatta kalabilelim, aynı hataları tekrarlamayalım. Uzun yıllar işimize çok yarayan bu özellik, bazı durumlarda bize zarar vermeye başlayabilir. Bu nedenle beynimizi olumluya odaklanmak için eğitmeliyiz.

Bunun için benim önerim, bir hafta boyunca yatmadan önce on dakikanızzı ayırıp o gün nelerin iyi gittiğini düşünüp üç şey not almanız. Bilgisayarınıza, telefonunuza ya da bir deftere not tutabilirsiniz. Önemli olan fiziksel olarak bunu kayda geçmeniz, sadece düşünmekle yetinmemenizdir. Nelerin ii gittiğini düşündükten sonra, neden iyi gittiklerini de düşünüp not etmelisiniz, tıpkı kötü giden şeylerin neden kötü gittiğini sorguladığınız gibi.

Bu olumlu şeyler yer yerinden oynatan türde olmak zorunda değil. Evet büyük ikramiye size vurmamış olabilir, ama belki radyoda en sevdiğiniz şarkıya denk gelmişsinizdir, belki de bugün yaptığınız omlet çok lezzetli olmuştur.

Diyelim ki radyoda en sevdiğiniz şarkıyı duyduğunuzu not ettiniz, şimdi de bunun neden olmuş olabileceğine odaklanın. Belki çok şanslı bir insansınızdır, belki de çok uzun süre radyo dinlemişsinizdir. Omletinizin neden güzel olduğuna da odaklanın. Belki tarifi harfi harfine uygulamış, belki de kendinizden bir şeyler katıp yaratıcılığınızı konuşturmuşsunuzdur.

Olumlu şeylerin neden olumlu olduğunu düşünmek ilk başta garip gelembilir, ama bunu bir hafta aralıksız uygulamaya çalışın. Sonra size daha normal gelecektir. Hatta altı ay sonunda bu etkinliğe bağımlı hale bile gelebilirsiniz. Zamanla daha mutlu ve daha az depresif hissedeceksiniz.

 

Pozitif Psikolojinin önemli ismi Martin Seligman’ın Flourish adlı kitabından yararlanılmıştır.